Ελληνικό τεστ κατά των ποτών «μπόμπα» μένει αναξιοποίητο

Το καθαρό κρασί (1η φιάλη) αφήνει ροζ τον αισθητήρα. Το νοθευμένο κρασί (3η φιάλη) οδηγεί σε διαυγές διάλυμα. Ο Ραφαήλ Κουρμουλάκης έχει ήδη υποβάλει αίτηση για κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα.

Ενα από τα μεγάλα στοιχήματα στον ερευνητικό τομέα είναι η μετατροπή των επιτυχιών στο εργαστήριο σε καινοτόμες εφαρμογές στην πραγματική ζωή και στην παραγωγή. Αυτή την περίοδο ένας νέος Ελληνας ερευνητής, απόφοιτος της σχολής Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και δημιουργός μιας απλής συσκευής για τον έλεγχο της νοθείας στα ποτά, αναζητεί ένα τρόπο για να βγει η πολύ χρήσιμη αυτή διάταξη στην παραγωγή. Αναζητεί δημόσια στήριξη και επενδυτική πλατφόρμα. Για να βγει στην Ελλάδα και όχι στο εξωτερικό...

Ο λόγος είναι για τον κ. Ραφαήλ Κουρμουλάκη και το τεστ cleandrink. Ολα ξεκίνησαν όταν σπούδαζε στην Πάτρα. Σε κάποια φοιτητική έξοδο τον κτύπησε κατακέφαλα ένα ποτό«μπόμπα», από τα πολλά που σερβίρονται δυστυχώς στη χώρα μας. «Εβαλα στόχο να βρω έναν τρόπο για να μπορεί ο καθένας μας να διαπιστώσει επιτόπου εάν το ποτό του είναι καθαρό ή νοθευμένο», λέει στην «Κ» ο κ. Κουρμουλάκης. Το μυστικό της νοθείας κρύβεται στην περιεκτικότητα του ποτού σε μεθανόλη. Οπως εξηγεί ο κ. Κουρμουλάκης, η μεθανόλη, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, δεν πρέπει να ξεπερνά το 0,75%. Για βότκα το όριο είναι 0,05%, για τζιν 0,002%, για αλκοόλη ποτοποιίας μέχρι 0,02%. «Τα λαθραία έχουν συνήθως μεθανόλη 0,8%, ενώ τα επικίνδυνα ποτά, κοινώς «μπόμπες», από 1,8% μέχρι 8%, με συνηθέστερη τιμή το 4%. Περιεκτικότητα 8% μπορεί να προκαλέσει μέχρι και θάνατο, όπως είδαμε με την τουρίστρια στη Ζάκυνθο», σημειώνει. Γιατί χρησιμοποιείται η μεθανόλη στα λαθραία ποτά; «Γιατί έχει ίδια γεύση και οσμή με την αιθανόλη, την κανονική πόσιμη αβλαβή αλκοόλη, άρα μπορεί να την αντικαταστήσει. Ταυτόχρονα, όμως, δεν βαρύνεται με τη φορολογία και τα παραστατικά για την κίνησή της, που έχει η αιθανόλη».

Το cleandrink του κ. Κουρμουλάκη είναι μια απλή διάταξη, την οποία μπορεί να έχει ένας πολίτης μαζί του (αλλά και ένας ελεγκτικός μηχανισμός για επιτόπου έλεγχο). Το τεστ μπορεί να ανιχνεύσει μεθανόλη, αιθυλενογλυκόλη και διαιθυλενογλυκόλη. Η ανίχνευση γίνεται με τη μετατροπή των βλαβερών αλκοολών σε αέριο διοξείδιο του άνθρακα μέσα στο πορώδες υλικό του αντιδραστήρα. Ρίχνοντας μέρος του ποτού σε ένα φιαλίδιο, το παραγόμενο αέριο σε περίπτωση νοθείας διοχετεύεται στο συζευγμένο φιαλίδιο και αποχρωματίζει ροζ διάλυμα.

Ανακυκλώσιμο

«Το τεστ είναι πολύ απλό και φθηνό. Σε περίπτωση μαζικής παραγωγής υπολογίζω πως θα μπορούσε να είχε μια λιανική τιμή γύρω στα τρία ευρώ, είναι μιας χρήσης και πλήρως ανακυκλώσιμο», υπογραμμίζει ο επίμονος χημικός, που έχει βαλθεί να «απενεργοποιήσει» τις υγρές βόμβες. Η δυσκολία είναι πως χρειάζεται μια αρχική επένδυση για να δημιουργηθεί η γραμμή παραγωγής. Η επενδυτική και δανειακή ανομβρία ορθώνουν εμπόδια που πρέπει να υπερπηδηθούν, με τη συμβολή και της πολιτείας. Υπάρχουν λόγοι δημόσιας υγείας, καθώς τα νοθευμένα ποτά προκαλούν σοβαρά προβλήματα, ενώ οι σκληρές «μπόμπες» μπορούν να επιφέρουν τύφλωση, έως και θανάσιμες επιπλοκές. Χαρακτηριστικό του μεγάλου ενδιαφέροντος του κόσμου είναι πως μετά την εμφάνιση του κ. Κουρμουλάκη σε κάποιο μέσο, δεχόταν πλήθος ηλεκτρονικών μηνυμάτων από πολίτες που ρωτούσαν πώς μπορούν να προστατευθούν από νοθευμένα ποτά, πώς μπορούν να τα εντοπίζουν.

Οικονομικοί λόγοι

Υπάρχουν όμως και οικονομικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος. «Την περίοδο αναζήτησης τρόπου για να βγει στην παραγωγή το cleandrink είδα τα στοιχεία για την τεράστια απώλεια εσόδων του Δημοσίου από τα λαθραία ποτά. Σύμφωνα με ρεπορτάζ ΜΜΕ, πάνω από το 30% των 27 εκατομμυρίων φιαλών που εισάγονται σε ένα έτος, μπαίνει παράνομα στη χώρα. Μεγάλο μέρος από αυτές περιέχει επικίνδυνα νοθευμένο ποτό. Η απώλεια φορολογικών εσόδων είναι τεράστια. Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ φτάνει τα 430 εκατ. ευρώ! Το 2017 κατασχέθηκαν μόλις 11.211 φιάλες και ελέγχθηκαν μόνο 1.662 από το Γενικό Χημείο του Κράτους. Για να κερδίσει η κοινωνία τον πόλεμο κατά της νοθείας στα ποτά, πρέπει να εξοπλίσει τον τελικό καταναλωτή», τονίζει ο κ. Κουρμουλάκης. Επίσης, με την απλή αυτή διάταξη θα μπορούσαν να εφορμήσουν και οι ελεγκτές του ΣΔΟΕ και να έχουν άμεσα αποτελέσματα στην ανακάλυψη λαθραίων και νοθευμένων ποσοτήτων ποτών.

Αξίζει να υπογραμμιστεί πως το cleandrink φαίνεται πως είναι μοναδικό στον κόσμο, όσον αφορά την απλότητα και την αμεσότητα αποτελεσμάτων. Εχει ήδη υποβληθεί αίτηση για κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα (πατέντα) και αναμένεται να εκδοθεί εντός του επόμενου μήνα, ενώ έχει αναρτηθεί σε ευρωπαϊκό ιστότοπο για ερευνητικές καινοτομίες. Το ερώτημα, όμως, παραμένει: θα μπορέσει να βρει τον δρόμο προς την πραγματική ζωή...